Waligórski Witold Stefan

Pseudonimy: „Waligóra”, „Witek”, „Wujek”
Stopień wojskowy: ppor. piech.
Zgrupowania Partyzanckie Jana Piwnika „Ponury”
VII batalion 77 pułku piechoty AK

Dzieciństwo i wojsko

Urodził się 20 marca 1902 r. w Dąbrowie Górniczej w rodzinie Karola i Emilii z d. Czaplickiej.

-1915 Waligórscy przenieśli się do Kijowa, gdzie Witold uczęszczał do gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej.

-należał do drużyny harcerskiej. W 1916 został drużynowym. Służbę w harcerstwie zakończył w 1919 gdy wstąpił do wojska,  

-wrzesień 1918 został zaprzysiężony w Polskiej Organizacji Wojskowej. Służył w Harcerskiej Grupie Wywiadowczej. W tym okresie używał pseudonimu „Odrowąż”. Ze swoją grupą prowadził wywiad na terenie Kijowa i okolic,

-maj 1919 r. wysłany został z misją kurierską z Kijowa do Polski. Przedarł się przez front polsko-bolszewicki w rejonie działania 4 pułku piechoty Legionów i zameldował się po wykonaniu zadania w sztabie 2 Dywizji Piechoty Legionów,

-wstąpił do Wojska Polskiego do 4 pp Leg. W pułku tym dosłużył się stopnia plutonowego w szeregach kompanii technicznej,

-czerwiec 1920 ukończył kurs teoretyczny i praktyczny Szkoły Podoficerskiej Saperskiej przy Szefostwie Inżynierii i Saperów 4 Armii,

-grudzień 1920 zdemobilizowany z wojska,

W wolnej Polsce

-1921 zawarł związek małżeński z Katarzyną Parzęcką. Z małżeństwa tego urodziło się troje dzieci: Karol (1923), Irena (1925) i Helena (1928).

-1921-24 pracuje jako rządca majątku we wsi Worotniów w gm. Poddębce w pow. Łuckim,

-1924-27 podleśniczy w Nadleśnictwie Podłużne,

-1927-30  magazynier w Kowlu,

-1931-32 rządca Stacji Rolno-Doświadczalnej w Chełmie Lubelskim

-1932-35 urzędnik Administracji Domów w Gdyni,

-1 lipca 1935 został zatrudniony  jako cywilny pracownik – referent w Ekspozyturze 2 Oddziału II (wywiadu) Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Warszawie przy ul. Koszykowej. Jest to struktura, która zajmuje się tworzeniem oddziałów „dywersji pozafrontowej”. Mieszka we Włochach pod Warszawą,

-latem 1939 oddelegowany został na placówkę do Nowego Targu w celu zorganizowania i wyszkolenia 15-osobowych oddziałów partyzanckich, których zadaniem w przypadku wojny były działania dywersyjne przeciw Niemcom,

Okupacja niemiecka

-wrzesień 1939 został dowódcą odcinka o kryptonimie „Tatry”. Używał wówczas pseudonimu „Waligóra”. Na odcinku Babia Góra – Muszyna dysponował 10 takimi oddziałami, lecz z powodu braku dostaw obiecanego sprzętu grupy te nie były w stanie w pełni zrealizować powierzonych zadań,

-28 września 1939 w wyniku obławy grupa dowódcza została rozbita w okolicy Zakopanego, a Niemcy wyznaczyli nagrodę w wysokości 10000 marek za wydanie w ich ręce Witolda,

-październik 1939 wrócił do Warszawy. Tuż przed przejęciem budynku Ekspozytury przy ul. Koszykowej z narażeniem życia niszczył (przez 4 dni) pozostawione tam dokumenty – o znaczeniu obiektu nie wiedzieli Niemcy stąd nie był on zajęty. Dopiero później budynek zajęła policja.

-październik 1939 nawiązał kontakt z Władysławem Milanowskim dzięki któremu został członkiem Tajnej Organizacji Wojskowej – organizacja konspiracyjna budowana na zrębach struktur „dywersji pozafrontowej”. Przyjął pseudonim „Witold Chwalibóg”. Jego zadaniem było werbowanie ludzi do organizacji,

-1 września  1942, jeszcze przed scaleniem TOW  , przeszedł do AK i został przydzielony do Oddziału II Wywiad Komendy Głównej AK

-wiosna 1943 zaczyna brać udział w zebraniach organizowanych przez Jana Piwnika „Ponury”, który jest planowany na szefa Kedyw Okręgu Kielce,

-koniec maja 1943 wyjechał w Góry Świętokrzyskie,

-15 czerwca 1943 obejmuje funkcję oficera wywiadu w sztabie Oddziału Partyzanckiego/Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”. Występował wówczas pod pseudonimem „Witek”,

-w nocy z 12 na 13 lipca 1943 r. został ranny ( w okolice wątroby) podczas akcji dywersyjnej na pociąg koło bloku Podłazie (odwet za pacyfikację Michniowa),

-8 sierpnia 1943, w związku z niezagojoną raną, odwołany z funkcji i przerzucony do Warszawy w celu wyleczenia rany. Początkowo w przebywał w Warszawie a następnie w Ogrodnikach pod Radomiem.

-po wyzdrowieniu, wiosną 1944 r. skierowano go na Nowogródczyznę do formującego się VII batalionu 77 pułku piechoty AK, nad którym dowództwo objął por. „Ponury”. W batalionie tym pełnił funkcję oficera informacyjnego (wywiadu). Podlegał mu też pluton żandarmerii. Używał wówczas pseudonimów „Wujek” i „Wujaszek”,

-został ponownie ranny oraz aresztowany przez niemiecką żandarmerię. Osadzono go w areszcie Gestapo w Lidzie. „Ponury” doprowadził do jego uwolnienia, dokonując wymiany za 5 niemieckich żołnierzy,

-18 lipca 1944 r., po rozwiązaniu batalionu, uniknął aresztowania i przedarł się do centralnej Polski,

Okupacja sowiecka

-po rozwiązaniu AK zaangażował się w dalszą walkę w podziemiu niepodległościowym w organizacji „Nie” („Niepodległość”) pod pseudonimem „Mocny”,

-po likwidacji „Nie” służył w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj w grupie Władysława Molendy „Graba”, a następnie Rocha Iwańskiego „Ponurego” działającej w powiecie kozienickim,

-po ujawnieniu grupy Iwańskiego w Urzędzie Bezpieczeństwa, Waligórski pozostał w konspiracji,

-w październiku 1945 r. nawiązał kontakt z kpt. Emilią Malessą „Marcysią” i dostał od niej propozycję kierowania Komórką Łączności Zagranicznej Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Wyraził zgodę ale nie zdążył przejąć komórki, gdyż udając się na umówione spotkanie w mieszkaniu „Marcysi” wpadł w zasadzkę UB,

-aresztowany i osadzony w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej,

-śmierć dwójki dzieci (w 1943 i 44 r.) związanych z konspiracją odbyło się na jego życiu rodzinnym – rozwiódł się z żoną,

-3 grudnia 1945 r. zwolniony z więzienia. Przez krótki czas mieszkał w Radomiu, ale inwigilowany przez UB, zmuszony został do wyjazdu,

-w lipcu 1946 r. objął posadę kierownika fermy kurzej przy Państwowym Gospodarstwie Rolnym w Gościmiu w gm. Drezdenko. Także tam był inwigilowany przez UB,

-1947r. ponownie zawarł związek małżeński z Natalią Żurkowską. Z małżeństwa tego urodziła się córka Bożena (1948),

22 stycznia 1955 r. zmarł (ciężka choroba serca). Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Gościmiu.